İdlip’te El Kaide alarmı

Suriye’nin Ä°dlip vilayetinde, Türkiye’nin de desteklediÄŸi Ahrar Åžam grubu ile El Kaide baÄŸlantılı Heyet Tahrir Åžam (HTÅž) arasında yaklaşık bir haftadır süren çatışmalar, ateÅŸkes ile sona erdi. Bir hafta süren çatışmalarda topraklarını geniÅŸleten Tahrir Åžam örgütü, cuma günü ele geçirdiÄŸi Cilvegözü sınır kapısının ardından önceki gün de Ä°dlip’in merkezinde kontrolü saÄŸladı. Suriye Ä°nsan Hakları Gözlemevi, ‘Ä°dlip’teki muhalif gruplar arasında bugüne kadar yaÅŸanan en ÅŸiddetli çatışmalar’ olarak tanımladığı olaylarda 15’i sivil 92 kiÅŸinin öldüğünü bildirdi. Buna karşın Tahrir Åžam’ın bir gün içinde Ä°dlip merkezinde Ahrar’a ait bütün kontrol noktalarını ele geçirdiÄŸine dikkat çekilerek, Ahrar’ın büyük bir direniÅŸ göstermediÄŸi ifade ediliyor. Ä°dlip, tamamen rejim karşıtı grupların elinde bulunan tek kent merkezi. Reuters ajansına konuÅŸan görgü tanıkları, Cilvegözü’nün karşısındaki Bab El Hava bölgesinde de Ahrar Åžam unsurlarının büyük konvoylar halinde çekildiÄŸini belirtti. Ä°ki taraf, cuma günü ateÅŸkes anlaÅŸması imzalamıştı. AnlaÅŸmayla sınır bölgesinin kontrolü sivil bir yönetime bırakılmıştı.

BaÅŸlattığı saldırılarla Ä°dlip’in stratejik noktalarında ilerleyen Tahrir Åžam, Türk askerinin veya Fırat Kalkanı bölgesinden gelebilecek grupların Ä°dlip’e giriÅŸini engellemek amacıyla sınır bölgesinden Ahrar’ı çıkardığını açıkladı. Ayrıca çatışmalar süresince çok sayıda Ahrar militanının Tahrir’e katıldığı belirtildi. Bazı bölgelerde ise halkın Tahrir Åžam’a karşı protesto eylemleri düzenlediÄŸi kaydedildi. Bazı kasabalarda halk konseylerinin Tahrir militanlarını bölgelerinden çıkardığını bildirdi. Reuters, halktaki endiÅŸenin, El Kaide baÄŸlantılı örgütün kontrol ettiÄŸi vilayetin, Rusya ve rejimin saldırılarına hedef olma ihtimalinin artmasından kaynaklandığını belirtti. Bu arada Tahrir Åžam militanlarının ÅŸehir merkezinde ele geçirdiÄŸi bir kontrol noktası yakınlarında gerçekleÅŸen bombalı araç patlaması nedeniyle 12 kiÅŸi hayatını kaybetti, 20 kiÅŸi ise yaralandı.

Tahrir Åžam örgütü, Rusya ve Türkiye’nin yanısıra ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon tarafından da terörist olarak kabul ediliyor. Ä°dlip’deki önemli noktaların örgüt kontrolüne girmesinin ardından, örgütü bitirmeye yönelik geniÅŸ çaplı bir operasyonun baÅŸlayabileceÄŸi ifade ediliyor. Öte yandan örgütten yapılan açıklamada, Esad rejimine karşı savaÅŸmak üzere bütün grupların birleÅŸmesi talep edildi. Ahrar Åžam ise Suriye’deki siyasi çözüm sürecine katılma amacında.

RUSYA: ÇATIŞMASIZLIK YAKIN

Rusya Genelkurmay BaÅŸkanlığı Ana Harekat Dairesi BaÅŸkanı Sergey Rudskoy, Ä°dlip’te bir çatışmasızlık alanının kurulmasına iliÅŸkin görüşmelerin devam ettiÄŸini ve bunun sonuçlanması halinde çalışmaların Astana’da devam edeceÄŸini bildirdi. Rudskoy gazetecilere yaptığı açıklamada, “Astana’da Temmuz ayı başında düzenlenen Suriye görüşmeleri sırasında, Humus ve DoÄŸu Guta bölgelerindeki çatışmasızlık alanlarının sınırları belirlendi. Ä°dlib’te bir çatışmasızlık alanının kurulmasına iliÅŸkin temaslar devam ediyor ve bunun sonuçlanması halinde çalışmalar Astana’da devam edecek” ifadesini kullandı.

Ä°DLÄ°P NASIL ALINMIÅžTI?

Ä°dlip, Suriye’deki savaÅŸ boyunca üç kez el deÄŸiÅŸtirdi. 2012’deki savaÅŸta, muhaliflerin ele geçirdiÄŸi ÅŸehri, rejim karşı saldırıyla geri almıştı. Mart 2015’te ise bugün çatışma yaÅŸayan Ahrar Åžam ve Heyet Tahrir Åžam gruplarının da dahil olduÄŸu, ‘Fetih Ordusu’ adı altında birleÅŸen geniÅŸ bir koalisyon, Ä°dlip’e yönelik büyük bir saldırı düzenlemiÅŸti. Dört gün süren çatışmaların ardından Fetih Ordusu Ä°dlib’i ele geçirmiÅŸ ve Åžii beldeleri Fua ile Kefraya’yı kuÅŸatma altına almıştı. Fetih Ordusu, ilerleyen günlerde Ä°dlib vilayetinin ikinci büyük kenti Cisr eÅŸ-ÅžuÄŸur’da kontrolü saÄŸlamıştı.

HAYATTA KALMA KAPISI

Antakya’daki Cilvegözü Sınır Kapısı’nın karşısında bulunan Bab El Hava, bölgedeki gruplar açısından büyük önem taşıyor. Zira Ä°dlib’in Türkiye’ye açılan tek sınır kapısı olan Cilvegözü, iki taraf arasındaki ticaretin kontrol noktası konumunda. Sınırı kontrol altında bulunduran örgütlerin, ticaret amacıyla gelen kamyonlardan ücret kestiÄŸi belirtiliyor. Bu, varlığını sürdürmek için paraya ihtiyaç duyan örgütler için yılda milyonlarca dolarla ifade edilen bir kaynak anlamına geliyor. Bab El Hava’nın, altı yıldan uzun süredir devam eden iç savaÅŸta çeÅŸitli grupların kontrolüne girdiÄŸi ifade ediliyor.